Google là một trong những công ty hàng đầu mà hầu hết các lập trình viên phần mềm muốn làm việc. Mức lương cao, đồ ăn miễn phí, sân chơi rộng và cơ hội tiếp cận công nghệ tiên tiến.
Nhưng có một vấn đề được cho là kìm hãm đà phát triển của gã khổng lồ tìm kiếm. Google đang đối mặt với làn sóng chỉ trích nặng nề về quy trình phỏng vấn khó nhằn. Nó giống như việc công ty tự bắn vào chân khi loại bỏ nhiều cái tên “chất lượng” khỏi danh sách tuyển dụng.
O Alphabet Larry Page and Google CEO Sundar Pichai
Cụ thể, hãng bị nghi ngờ cố tình phân biệt đối xử với các ứng viên lớn tuổi. Một số kỹ sư cho rằng, công ty chủ tâm đưa ra những câu hỏi ưu tiên những người mới tốt nghiệp bằng các kiến thức trong ghế nhà trường.
Michael Geary “bắn” phát súng đầu tiên. Ông có 5 năm làm việc dạng hợp đồng với công ty, nhưng lại gặp trở ngại khi phỏng vấn, dù thực tế, Geary không muốn trở thành nhân viên toàn thời gian.
Google biết Geary là chuyên gia về Google Maps.
Trở lại cuối năm 2007, Geary làm việc tại công ty khởi nghiệp có tên Zvents chuyên tổ chức sự kiện ở địa phương (sau đó được mua lại bởi StubHub). Công việc của lập trình viên lão làng này là xây dựng bản đồ cho những sự kiện, nhờ vậy mà ông rất am hiểu về Google Maps. Geary còn tích cực tham gia hỗ trợ đồng nghiệp khi có ai đó đưa ra câu hỏi.
Nhờ tiếng lành đồn xa, ông được Google mời về xây dựng bản đồ cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2008. Mặc dù sống gần trụ sở Googleplex ở Mountain View, ông lại làm việc cùng nhóm tại Washington D.C. Đó đều là những người giàu nhiệt huyết và tạo động lực để Geary gắn bó với công ty trong suốt 5 năm.
Nhưng sau đó, Google dần tổ chức dự án thành dạng khép kín dùng nhân viên chính thức. Ông đứng trước lựa chọn phải kí hợp đồng toàn thời gian với gã khổng lồ tìm kiếm hoặc chuyển sang đội nhóm khác.
Michael Geary – lập trình viên tự do
“Tôi nghe nói về cuộc phỏng vấn. Dường như nó được thiết kế để ưu tiên cho những người vừa tốt nghiệp. Rất nhiều các thuật toán và cấu trúc dữ liệu gắn liền với sách vở mà họ thường xuyên tiếp xúc trong ghế nhà trường nên khả năng tiếp cận vấn đề của những người này chắc chắn nhanh hơn. Chúng trái ngược với công nghệ phần mềm thực tế, với rất nhiều thứ cần tìm hiểu. Trong suốt 20 năm kinh nghiệm thực tế, tôi chẳng bao giờ sử dụng tới bảng viết mà chỉ thao tác trên máy tính. Nhưng suốt buổi phỏng vấn, họ lại dùng đến nó”.
Ông cho rằng, những câu hỏi của Google mang tính đánh đố thay vì kiến thức có thể áp dụng vào công việc thường ngày. Và vì được tiếp xúc thường xuyên trong các môn học ở trường, sinh viên vừa tốt nghiệp tỏ ra chiếm ưu thế trước các bài kiểm tra dạng này.
Tiếng nói đồng quan điểm
Mới đây, trang Hacker News, địa chỉ quen thuộc của các lập trình viên, đăng tải bài viết của Pierre Gauthier được bàn luận sôi nổi và nhận nhiều ý kiến đồng cảm. Ông là kỹ sư giàu kinh nghiệm với 37 năm trong nghề và 24 năm ở vị trí Giám đốc R&D, nhà sáng lập kiêm CEO TWD Industries. Gauthier khẳng định chưa bao giờ gửi đơn xin việc tới Google nhưng đã được gã khổng lồ tìm kiếm gọi điện để mời thử sức ở vị trí Giám đốc kỹ thuật.
Ông đăng những câu hỏi mình nhận được khi phỏng vấn, đi kèm lời bình luận thể hiện quan điểm cá nhân. Theo đó, bài kiểm tra thiên về lĩnh vực kỹ thuật và dạng câu hỏi chỉ có một đáp án đúng.
“Đại diện của Google yêu cầu cả khả năng quản lý lẫn kỹ năng về lập trình code mới nhất (rất hiếm người hội tụ cả hai yếu tố này). Gần 40 năm kinh nghiệm trong nghề code và hơn 20 năm ở cương vị quản lý không giúp tôi có ‘câu trả lời phù hợp’ nhất”, Gauthier trần tình.
Google khét tiếng với quy trình phỏng vấn khắt khe
Nhưng câu chuyện nổi tiếng nhất phải kể đến trường hợp Google từ chối lập trình viên Max Howell năm 2015, người tạo ra công cụ lập trình phổ biến có tên Homebrew. Những dòng tweet tỏ rõ sự thất vọng được lan truyền rất nhanh:
“Google: 90% kỹ sư của chúng tôi sử dụng phần mềm Homebrew của ông đấy, nhưng ông không thể đảo ngược cây nhị phân theo kiểu quái đảng như vậy trên bảng được”. Ngay sau đó, Max Howell thừa nhận đoạn tweet thể hiện hơi thái quá cảm xúc của ông sau khi bị Google từ chối.
Howell trả lời tờ Business Insider với vẻ đầy mỉa mai: “Tình huống này đối với tôi giống như kiểu, Google đang muốn thuê một thợ sửa ống nước. Và tôi với điểm tựa 20 năm kinh nghiệm cùng những công cụ mình phát triển, nhưng không thể đáp ứng yêu cầu vì họ đòi hỏi cả kiến thức chuyên sâu động lực học chất lỏng cho vị trí đi sửa rò rỉ ống nước”.
Google đã loại toàn những người giỏi
Sau bài viết của Geary trên Hacker News, ngay lập tức, giám đốc sản phẩm nhóm bản đồ Google lên tiếng. Ông thừa nhận đã rất muốn thuê Geary và cố gắng thuyết phục Google chi tiền xứng đáng cho vị trí đó nhưng mọi việc lại không như mong muốn.
Geary trước sau như một giữ lập trường không gửi đơn, dù thừa nhận “đó có thể là một sai lầm của đời tôi”.
Google quy tụ nhiều cái tên sáng giá nhưng cũng bỏ lọt không ít tài năng
Trong khi đó, Max Howell đã gia nhập đội ngũ Apple. Còn Gauthier cho biết, ông nhận được nhiều lời mời làm việc, thậm chí là cả những người gửi CV bày tỏ muốn về đầu quân cho ông.
Về phía gã khổng lồ tìm kiếm, khi được hỏi phản ứng như thế nào trước những lời chỉ trích quy trình phỏng vấn thiên vị sinh viên vừa tốt nghiệp, một phát ngôn viên công ty cho biết:
“Với hàng trăm nghìn cuộc phỏng vấn, chung tôi tuyển mộ hàng ngàn kỹ sư mỗi năm, từ sinh viên vừa tốt nghiệp đại học cho tới những người có cả chục năm kinh nghiệm. Quy trình tuyển dụng nổi tiếng là khắt khe, nhưng chúng tôi luôn nhận phản hồi tích cực từ ứng viên. Tất nhiên, giữa nhiều cuộc phỏng vấn như vậy, khó tránh khỏi có người không hài lòng. Chúng tôi muốn thu hút thêm nhiều người tài giỏi, thuộc mọi lứa tuổi và trải nghiệm. Vì thế, công ty rất biết ơn những ý kiến thẳng thắn như vậy”.